W dniach 23-26.05.2011 r. miał miejsce wyjazd studyjny dla przedstawicieli polskich instytucji z obszaru gospodarki i administracji, oraz firm zainteresowanych tematyką w zakresie wykorzystania ciepła z energii słonecznej. Wyjazd był organizowany w ramach Inicjatywy eksportowej „Energie Odnawialne“ Federalnego Ministerstwa Gospodarki i Technologii z Niemiec. Ze strony polskiej, organizatorem wyjazdu była firma Komfort International, specjalizująca się m.in we wspieraniu wymiany gospodarczej miedzy Polską a Niemcami i Szwajcarią w dziedzinie Odnawialnych Źródeł Energii. Ze strony niemieckiej, koordynatorem wyjazdu była firma Expand International.
Celem wyjazdu studyjnego do Niemiec było umożliwienie:
- Transferu informacji i Know-How z dziedziny zastosowania energii słonecznej w wytwarzaniu energii cieplnej do polskich gości
- Przekazanie wiedzy na temat warunków brzegowych, mechanizmów wsparcia, zastosowania i wykorzystania w praktyce odpowiednich technologii solarnych
- Przekazanie informacji na temat stosowanych w Niemczech technologii opartych na wykorzystaniu energii słonecznej,
- Nawiązanie kontaktów z odpowiednimi firmami, organizacjami i ośrodkami badawczymi w Niemczech oraz firmami reprezentującymi branżę energetyki słonecznej
Zaproszenie do udziału w wyjeździe studyjnym było skierowane przede wszystkim do urzędników szczebla centralnego i lokalnego, osób z kręgu administracji, polityki i gospodarki, przedstawicieli Stowarzyszeń i organizacji gospodarczych, oraz przedsiębiorców aktywnie zajmujących się technologiami wykorzystania energii słonecznej do wytwarzania ciepła.
Ze strony niemieckiej, w imprezie wzięli udział przedstawiciele świata polityki i administracji, eksperci branżowi, firmy zajmujące się technologiami OZE i usługodawcy z branży Energetyki Słonecznej i efektywności energetycznej.
W trakcie wyjazdu, uczestnicy mieli okazję zwiedzać i zapoznać się z projektami referencyjnymi zorientowanymi na praktyczne stosowanie energii słonecznej. Program wizyty obejmował takie miejsca jak:
- Laboratoria badawcze, gdzie uczestnicy mogli zapoznać sie z bardzo interesującymi najnowszymi rozwiązaniami w dziedzinie wytwarzania i magazynowania ciepła uzyskiwanego ze Słońca, oraz nowego podejścia do tworzenia tzw. budownictwa słonecznego, gdzie większość lub całość energii potrzebnej w eksploatacji budynku, pochodzi z energii słonecznej.
- Obiekty referencyjne z praktycznymi przykładami zastosowań instalacji wykorzystujących promieniowanie słoneczne do wytwarzania ciepła
- Firmy produkujące elementy składowe instalacji solarnych
Pozyskiwanie ciepła z promieni słonecznych jest jednym z najbardziej obiecujących zastosowań z zakresu Odnawialnych Źródeł Energii. W tym zakresie Niemcy zajmują wiodącą rolę. Republika Federalna Niemiec zajmuje trzecie miejsce w Europie pod względem wykorzystanej mocy energii słonecznej na cele wytwarzania ciepła na głowę mieszkańca. Naszych zachodnich sąsiadów wyprzedzają pod tym względem jedynie jedynie Austria i Grecją. Pod koniec 2009 roku, całkowita moc zainstalowana instalacji słonecznych do wytwarzania ciepła wyniosła w Niemczech 9 GWth. Dzięki temu, Niemcy pokazały się jako absolutnie największy potencjalnie rynek dla tego typu zastosowań w Europie.
Dzięki lokalnym firmom i instytutom z branży grzewczej, daje sie zauważyć coraz większy rozwój obszaru instalacji związanych z technologia wykorzystania energii słonecznej. Przez to rozwój takich technologii, charakteryzuje się dobrą ekonomią i przez to konkurencyjnością.
Ten proces jest wspierany przez stworzone wsparcia politycznego w postaci Warunków ramowych, których przykładem jest Program Pobudzania Rynku (Marktanreizprogramm (MAP) ) oraz ustawa dot. ciepła z energii odnawialnych (Erneuerbare-Energien-Wärme-Gesetz (EEWärmeG)).
Dla polskiej delegacji, region środkowych i wschodnich Niemiec był naturalnym celem tego typu wyjazdu studyjnego, z uwagi na bliskie sąsiedztwo i podobne warunki nasłonecznienia co w Polsce. Ponadto, na terenie trzech sąsiadujących z Polską landów niemieckich znajdują się znaczące na skalę światową ośrodki produkcji i badań kolektorów słonecznych. Reprezentowany tam potencjał, dzięki licznym wytwórcom, firmom usługowym i ośrodkom badawczym jest w stanie pokryć cały obieg zwiany z wytwarzaniem urządzeń dla energetyki słonecznej – od produkcji krzemu do recyclingu. Dlatego ten obszar jest nazywany SolarValley Mitteldeutschland.
Uczestnicy wyjazdu, znaleźli tam optymalne warunki i możliwości do uzyskania wyczerpujących informacji i nawiązania kontaktów w interesującej ich dziedzinie.
Jednym z punktów programu wyjazdu buło Forum Ekspertów, które zostało zorganizowane na terenie Saksońskiej Izby Przemysłowo-Handlowej w Dreźnie.
Podczas spotkania wygłoszone zostały referaty które pociągnęły za sobą bardzo interesujące dyskusje. Referowano m.in. takie zagadnienia jak:
- Sytuacja rynkowa niemieckiej branży energetyki słonecznej z ukierunkowaniem na ciepło
- Energetyka Słoneczna Cieplna – projekty Saksońskiej Agencji Energetycznej
- Energetyka słoneczna cieplna w Polsce – Prawne warunki ramowe, Obecny rozwój
i perspektywy, Instrumenty wsparcia
- Cluster energetyki odnawialnej w Saksonii – EESA
Ponadto miały miejsce prezentacje firm pokazujących tzw. „Best practice” - Praktyczne przykłady firm i ośrodków w Niemczech które odniosły sukces w zakresie energetyki słonecznej cieplnej, gdzie omawiane były m.in. takie rozwiązania jak:
- Projektowanie i wykonywanie alternatywnych systemów grzewczych, Pozyskiwanie energii
- Badanie, rozwój oraz produkcja kolektorów o wysokiej mocy
- Budowa zbiorników, urządzeń i kształtek z tworzywa wzmacnianego włóknem szklanym –
również zbiorniki do magazynowania ciepła dla instalacji kolektorów słonecznych
- oszczędność energii, , efektywność energetyczna -praktyczne zastosowanie OZE
Podczas Forum, polscy goście mieli okazję spotkać się i dyskutować z przedstawicielami takich organizacji i firm jak: STI Solar-Technologie-International GmbH, Solvis GmbH und Co. KG, Haase GFK-Technik GmbH, SBW SachsenSolar AG, Cluster energetyki odnawialnej w Saksonii, Bundesverband Solarwirtschaft e.V, Sächsische Energieagentur SAENA GmbH, i IHK Dresden.
Wyjazd Studyjny obejmował także bogaty program zwiedzania obiektów referencyjnych oraz instytutów badawczych specjalizujących się w wykorzystywaniu energetyki słonecznej do wytwarzania ciepła, oraz nowym podejściu do architektury w aspekcie efektywności energetycznej.
Podczas wyjazdu uczestnicy mieli okazje odwiedzić takie miejsca jak:
- Politechnika Drezdeńskiej – Instytut Technik Energetycznych, Katedra Technik, gdzie odbyła się prezentacja na temat: Energetycznych Budynków i Zasilania w Ciepło, oraz Prezentacja Instytutu Technik Energetycznych i będącego w budowie znajdującego się tam Centrum Technik Energetycznych. W ramach odwiedzin, uczestnicy mieli okazje także na zwiedzanie instalacji badawczych kolektorów słonecznych Instytutu w MERKEL-Bau
- firmę Haase GFK-Technik GmbH, produkującą zbiorniki, elementy instalacji i kształtek
z tworzywa wzmacnianego włóknem szklanym
- Obiekt referencyjny SBW SachsenSolar AG – Park Campingowy Luxoase gdzie zamontowano 100m² pow. kolektorów & 12m³ zasobnik ciepłej wody użytkowej oraz dla centralnego ogrzewania obiektu
- NARVA Lichtquellen GmbH und Co. KG - Producenta rur próżniowych ze szkła wapienno-sodowo-krzemowego dla kolektorów słonecznych
- Politechnika Chemnitz, gdzie zaprezentowano rozwiązanie dotyczące, sezonowego magazynowania ciepła słonecznego do lokalnego ogrzewania na skalę osiedla mieszkaniowego, ograniczonego obszaru. Uczestnicy mieli okazję oglądać dom studencki wyposażony w umiejscowione na elewacji kolektory słoneczne do uzyskiwania ciepłej wody użytkowej.
- FASA AG – Innowacyjne przedsiębiorstwo budowlane i ekspert w budowie domów wykorzystujących energie słoneczną – tzw domów słonecznych pozwalających na pokrycie 85-100% ich rocznego zapotrzebowania na ciepło przy pomocy energii słonecznej, oraz zwiedzanie 2 obiektów referencyjnych:
Następnie uczestnicy wyjazdu studyjnego odwiedzili Poczdam, gdzie na terenie Centrum szkoleniowego Izby Przemysłowo-Handlowej Brandenburgii wysłuchali prezentacji przygotowanej przez ISE Fraunhofer na temat Badania słonecznej energetyki cieplnej niskotemperaturowej w Niemczech i Perspektyw dla Niemiec i Europy, oraz - Strategii Badawczej dla energetyki słonecznej do 2030 r. Następnym punktem programu pobytu w Poczdamie była prezentacja firmy Parabel na temat Produktów z obszaru fotowoltaiki, kombinacji kotłów kondensacyjnych i instalacji słonecznych, central – „kotłowni” do energetyki słonecznej oraz zwiedzanie obiektów referencyjnych – modernizacja starych budynków wielorodzinnych pod kątem wykorzystania energetyki słonecznej, oraz wykorzystanie kolektorów słonecznych w nowym budynku wielorodzinnym do ogrzewania i ciepłej wody użytkowej.
Cały wyjazd, pomimo, że trwał całe 3 dni był bardzo interesujący. Podczas spotkań i rozmów z niemieckimi kolegami, uczestnicy mieli okazje zapoznać się z technologiami wykorzystania energetyki słonecznej w ciepłownictwie, które w Polsce są jeszcze na etapie dyskusji i sporów co do opłacalności i sensu stosowania, takim jak szerokie wykorzystanie energii słonecznej do ogrzewania obiektów, magazynowanie ciepła uzyskanego w lecie, do efektywnego wykorzystania go w porze zimowej, czy wykorzystywanie ciepła ze słońca w obiektach przemysłowych.
Uczestnicy wyjazdu zwrócili szczególna uwagę na ideę tzw. budownictwa słonecznego, które pozwala na pokrycie prawie w całości zapotrzebowania w ciepło akumulując energię słoneczną. Okazuje się, że koszty takiego budynku nie odbiegają zasadniczo od kosztów budynku konwencjonalnego, co może być pomysłem do wykorzystania także w Polsce.
o najważniejsze było w programie wyjazdu studyjnego, to fakt możliwości skonfrontowania teorii z już działającymi w rzeczywistości instlacjami.
Szczegółowe informacje dotyczące treści wygłaszanych prezentacji podczas wizyty polskiej delegacji, można znaleźć na stronie WWW.komfort-international.com na polskiej wersji językowej w aktualnością dotyczących Wyjazdu Studyjnego do Saksonii.
Rozwój energetyki słonecznej w Niemczech, zarówno do wytwarzani ciepła jak tez fotowoltaiki, daje nam doskonały przykład na to, ze ten rodzaj energii doskonale się sprawdza także w naszej strefie klimatycznej. W sposób rzeczywisty obala tezę, która leży u podstaw braku rozwoju PV w Polsce, że u nas te rodzaj energii jest nieopłacalny i przez to nie ma prawa bytu.
Nie zapominajmy, ze Słońce należy do najczystszych źródeł energii i jest dla nas źródłem praktycznie niewyczerpalnym. Otwartość naszych sąsiadów zza miedzy może nam pozwolić na rozwój tego rodzaju energii w Polsce „na skróty” i po mniejszych kosztach, które już ponieśli na badania nasi niemieccy koledzy. Od nas zalezy tylko czy będziemy chcieć, i czy będziemy potrafili się znieść ponad podziały i udowadniania, że jakiś określony rodzaj energii, także w ramach OZE jest tym jedynym słusznym do stosowania z punktu Strategii Energetycznej Kraju.
Janusz Starościk
Komfort International
Prezes Zarządu SPIUG
