Jeśli chodzi o izolacje techniczne przewodów grzewczych i kanałów wentylacyjnych, jak również rurociągów przemysłowych, trafnym wyborem jest wełna kamienna w postaci elastycznych mat oraz otulin. Obydwie formy tego materiału bardzo dobrze spełniają swoje funkcje termoizolacyjne, przeciwpożarowe, przeciwkondensacyjne i akustyczne. Czym jednak różnią się obie techniki izolacyjne i czy o którejś można powiedzieć, że jest lepsza?
Porównywanie różnych technologii i rozwiązań izolacyjnych to zawsze temat złożony i trudno w nim o uniwersalne i jednoznaczne odpowiedzi. Szukając ich należy wziąć pod uwagę szereg różnych zmiennych, w tym zarówno aspektów teoretyczno-technicznych, jak również kwestii praktycznych, związanych np. z kosztami materiałów, łatwością montażu czy czasu przestoju w funkcjonowaniu instalacji, jaki byłby niezbędny do wykonania prac. Skupimy się więc na razie na tych pierwszych.
Pewnych informacji dostarcza badanie opracowane przez firmę PAROC, jednego z czołowych producentów izolacji technicznych z wełny kamiennej dla systemów HVAC i zastosowań przemysłowych. Inżynierowie porównali kilka różnych technologii izolacyjnych w odniesieniu do tego samego środowiska: rurociągu przemysłowego ze stali ocynkowanej o średnicy zewnętrznej 406 mm, transportującego gorącą parę wodną o temperaturze 530°C. Na potrzeby kalkulacji przyjęto średnią roczną temperaturę otoczenia na poziomie 20°C, nie uwzględniono wpływu wiatru (prędkość na poziomie 0 m/s).
Zakładając tę samą we wszystkich przypadkach grubość izolacji na poziomie 160 mm, wyniki dla poszczególnych technologii prezentują się następująco1:
1 Obliczenia wykonane w programie kalkulacyjnym PAROC Calculus
Skąd wynikają różnice?
Jak wynika z powyższej tabeli, rozwiązania izolacyjne oparte na otulinach z wełny kamiennej pozwalają ograniczyć realne straty ciepła o około 25-30% w porównaniu do mat izolacyjnych na siatce o takiej samej grubości. Z czego wynikają te różnice?
– W przypadku rurociągów zabezpieczanych matami izolacyjnymi, z reguły konieczne jest wykonanie konstrukcji wsporczych płaszcza. Elementy tego typu przechodzą przez warstwę izolacji, tworząc znaczący mostek termiczny, przez który ciepło ucieka na zewnątrz, generując tym samym straty energii z układu – wyjaśnia Paweł Stankiewicz, ekspert firmy PAROC Polska. – Otuliny z wełny kamiennej cechuje natomiast znacznie lepsza wytrzymałość na ściskanie, dzięki czemu nie osiadają z czasem oraz łatwo przenoszą ciężar metalowego pokrycia – dodaje.
Biorąc pod uwagę charakterystykę różnych rozwiązań izolacyjnych można sformułować następujące twierdzenie: jeżeli podstawą doboru grubości izolacji są maksymalne wartości strat ciepła, to zastosowanie otulin umożliwia zmniejszenie grubości wymaganej izolacji termicznej. Konkretnie rzecz ujmując, zastosowanie otulin z wełny kamiennej o łącznej grubości 160 mm pozwoliłoby na uzyskanie zbliżonych parametrów roboczych, co układ mat izolacyjnych o sumarycznej grubości 240 mm.
Idąc dalej, warto także zwrócić uwagę na zróżnicowanie dostępnych na rynku technologii w obrębie samych otulin z wełny kamiennej.
Otulina otulinie nierówna – na jakie aspekty zwrócić uwagę?
Przykładowo, w przypadku rozwiązania PAROC Pro Lock, jedna warstwa izolacji zapewnia praktycznie takie same parametry robocze, co dwie warstwy innej otuliny z wełny kamiennej. Jest to możliwe m.in. dzięki zastosowaniu specjalnych zamków zarówno podłużnych jak i poprzecznych. Te elementy otulin utrzymują ciągłość izolacji w każdych warunkach roboczych – również w przypadku ewentualnego rozszerzenia termicznego przewodów. Na rynku dostępne są także rozwiązania jednowarstwowe, które łączą zalety podwójnych systemów izolacyjnych
– Jeżeli z charakterystyki danego środowiska wynika konieczność zastosowania izolacji dwuwarstwowej, a grubość wymaganego rozwiązania przekracza 160 mm to wszystkim projektantom, wykonawcom i inwestorom zalecamy zastosowanie produktów z oznaczeniem „DL”. Są to dopasowane do siebie dwie otuliny izolacyjne, fabrycznie połączone w jedno rozwiązanie, które skutecznie eliminuje wpływ mostków termicznych na parametry energetyczne instalacji – tłumaczy Paweł Stankiewicz.
Otuliny izolacyjne z wełny kamiennej: PAROC Pro Lock, PAROC Pro Section DL, PAROC Pro Segment DL
Co więcej, zaizolowanie rurociągów otuliną jest łatwiejsze, szybsze i wymaga mniejszej powierzchni płaszcza, co przekłada się na niższe koszty robocizny, materiałów oraz ewentualnych strat wynikających z przestoju w pracy instalacji. Efekt ten można zwiększyć, stosując układ izolacji dwuwarstwowej w formie pojedynczego rozwiązania. Wysokie parametry mechaniczne otulin sprawiają, że wykonawcy nie muszą ich dodatkowo wymiarować i odpowiednio dopasowywać do instalacji na samym placu budowy, co oznacza mniej odpadów i związanych z tym kosztów.
– Z naszych szacunków wynika, że w stosunku do alternatywy w postaci mat, całkowita oszczędność wynikająca z zastosowania otulin z wełny kamiennej może wynosić nawet 20-30% – podsumowuje Paweł Stankiewicz.