Nikogo chyba nie trzeba przekonywać, że właściwa izolacja termiczna przewodów i urządzeń systemów grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych jest jednym z głównych warunków ich bezproblemowej eksploatacji. Z tym zadaniem doskonale radzą sobie elastyczne maty z wełny kamiennej. O czym pamiętać, decydując się na ich montaż?
W przypadku mat izolacyjnych kluczem jest uniknięcie błędów podczas montażu, ponieważ zamontowany materiał bardzo trudno później skorygować. Aby utrzymać temperaturę medium na założonym poziomie w zabezpieczanych kanałach, izolacja musi być pozbawiona mostków termicznych ponieważ generują one problemy nie tylko z zachowaniem temperatury ale również mogą się stać punktami, od których rozpoczyna się degradacja izolacji.
Dobór rozwiązania do danego zastosowania
Dużą zaletą mat jest ich elastyczność, która ułatwia dopasowanie zarówno do prostokątnych przewodów wentylacyjnych, jak i okrągłych rur z czynnikiem grzewczym. W przypadku instalacji, których maksymalna temperatura pracy nie przekracza 250°C, szczególnie warto zwrócić uwagę na tzw. maty lamellowe.
– Ze względu na prostopadłą orientację włókien do izolowanej powierzchni, maty tego typu nie zmieniają pierwotnej grubości na zagięciach i narożnikach, pozostając mocne i sprężyste – podkreśla Paweł Stankiewicz, ekspert firmy Paroc. – Dzięki swojej budowie, maty lamellowe bardzo dobrze radzą sobie z izolacją termiczną wypukłych i wklęsłych powierzchni – dodaje.
Rzecz jasna dobór optymalnej izolacji zależy też od przeznaczenia i umiejscowienia kanału. Ograniczająca straty energii standardowa izolacja termiczna będzie wystarczająca w przypadku transportujących ciepłe powietrze przewodów przebiegających przez nieogrzewane pomieszczenia. Mając do czynienia z zimnymi kanałami klimatyzacji należy zadbać o zabezpieczenie zewnętrznej powierzchni instalacji przed kondensacją wilgoci – tu optymalne będą tworzące barierę dla pary wodnej maty pokryte folią aluminiową.
Właściwe wymiary
Izolacja systemów HVAC spełni swoje założenia tylko wtedy, gdy będzie miała odpowiednie wymiary – zarówno pod względem grubości, jak i długości poszczególnych odcinków mat. Szczególnie ważny jest dobór odpowiedniej grubości. Błąd na tym etapie może bowiem przynieść opłakane skutki w postaci odspawania się połączeń klejonych, czego konsekwencją będzie uszkodzenie izolacji.
Jeśli konieczna jest większa grubość izolacji, można układać maty lamellowe w dwóch warstwach, przesuwając względem siebie łączenia kolejnych odcinków tak, aby uniknąć powstawania mostków termicznych. Trzeba również wziąć pod uwagę materiał, z którego wykonany jest przewód, jego kształt i grubość, rodzaj transportowanego medium czy warunki środowiskowe: temperaturę otoczenia i wilgotność względna.
– Aby ułatwić pracę profesjonalistom, udostępniliśmy dla nich bezpłatne narzędzie cyfrowe PAROC Calculus, które podpowiada prawidłową grubość izolacji w oparciu o szereg danych, bez potrzeby żmudnych obliczeń – wyjaśnia Paweł Stankiewicz.
Do obliczenia niezbędnej długości maty izolacyjnej, przydatne będą poniższe wzory:
- dla kanałów okrągłych: π × [D + 2 x grubość izolacji] + naddatek (ok. 2–3 cm).
- dla kanałów prostokątnych: [2 × długość boku A] + [2 × długość boku B] + 8 × grubość izolacji + naddatek (ok. 2–3 cm).
Przystępujemy do montażu
Na początek trzeba osuszyć i oczyścić powierzchnię izolowanego kanału, zapewniając odpowiednie podłoże dla elementów klejonych. Następnie należy wyciąć w matach otwory na wszelkiego rodzaju elementy znajdujące się na kanale – armaturę, zawory, trójniki itp.
Zabezpieczając rurociągi okrągłe, izolację nakładamy od góry, a zwisające luźno końce dociskamy do powierzchni kanału i sklejamy taśmą samoprzylepną. W przypadku przewodów prostokątnych przygrzewamy lub przyklejamy szpilki montażowe, na które nabijamy matę. Końcówki szpilek wystające ponad nakładkę przycinamy, a na samą nakładkę naklejamy kawałek taśmy aluminiowej, co pozwoli zapobiec wnikaniu i wykraplaniu się wilgoci na zewnętrznej powierzchni kanału. Izolacja powinna dotykać ramek łączących kolejne odcinki kanału. Tak zaizolowane połączenie zaklejamy po obwodzie taśmą samoprzylepną.
Łączniki mechaniczne zawsze niosą jednak pewne ryzyko powstawania mostków termicznych. Można zastosować maty samoprzylepne, które to ryzyko w znacznym stopniu ograniczają.
– Matę PAROC Hvac Lamella Mat AluCoat Fix można stosować do przewodów w pomieszczeniach zamkniętych, kiedy maksymalna temperatura pracy instalacji nie przekracza 80°C. Montaż jest szybki, bo nie wymaga szpilek, kleju ani zgrzewarki. Usuwając kolejne odcinki folii zabezpieczającej klej, szybko i dokładnie przymocowujemy matę całą jej powierzchnią do kanału – podpowiada Paweł Stankiewicz.
Zabezpieczenie izolacji
Czasem niezbędne staje się wykorzystanie dodatkowych opasek ściskających izolację. Takie zabezpieczenia trzeba koniecznie stosować w przypadku kanałów okrągłych o średnicy powyżej 200 mm lub przy wykonywaniu izolacji w warunkach podwyższonej wilgotności. Opaski ściskające mogą także okazać się przydatne, jeżeli na ułożonych matach pojawią się widoczne naprężenia. W tym miejscu należy uważać, aby nie przerwać powłoki zewnętrznej maty poprzez zbyt mocne zaciśnięcie opasek
Aby zapobiec zwisaniu izolacji, szczególnie na spodnich stronach szerokich prostokątnych kanałów, zaleca się użycie dodatkowych łączników mechanicznych z elementami uszczelniającymi albo zaklejonych taśmą aluminiową. W przypadku izolowania instalacji napowietrznych, maty izolacyjne zawsze zabezpieczamy płaszczem z blachy lub odpowiedniej folii.