Efektywność energetyczna i komfort akustyczny użytkowników – to kwestie kluczowe z punktu widzenia projektowania budynkowych systemów wentylacyjnych. O ile ograniczenie strat ciepła to temat dość dobrze opisany w literaturze branżowej, wyzwaniem może się okazać wyciszenie głośnych urządzeń i pionów instalacyjnych. Jak zaprojektować izolację akustyczną dla systemów wentylacyjnych?
Niechciane dźwięki obniżające komfort użytkowania budynku potrafią przyprawić nawet najbardziej doświadczonych inżynierów o ból głowy – dosłownie i w przenośni. Na niepożądane zjawisko często składa się kilka lub nawet kilkanaście osobnych czynników. Zwłaszcza w przypadku większych obiektów, w których znajdują się silne źródła hałasów, takie jak maszynownie.
Część niepożądanych dźwięków może wynikać bezpośrednio z pracy urządzeń – silników, wentylatorów czy pomp. Z drugiej strony źródłem hałasu bywa sam transport powietrza. Swój udział mają także konstrukcje budowlane, które przenoszą drgania wewnątrz budynku.
– Z taką sytuacją mamy do czynienia szczególnie tam, gdzie instalacje charakteryzują się dużymi przekrojami oraz wysokimi prędkościami przepływających czynników, czyli w pionach – wyjaśnia Michał Nękanowicz, ekspert firmy Paroc Polska. – Powstawaniu hałasu sprzyjają również wszelkiego rodzaju zmiany kierunków instalacji w postaci kolan czy trójników – dodaje.
Aby zapewnić spełnienie normowych wymagań dotyczących akustyki budynku oraz jego elementów, często zachodzi potrzeba zaizolowania kanałów, urządzeń i pionów instalacyjnych. Jak tego dokonać?
Wybór rozwiązania
W celu wygłuszenia instalacji najczęściej wykorzystuje się odpowiednie tłumiki akustyczne, skrzynki rozprężne czy nawiewniki. Czasami jednak specyfika systemu czy układ konstrukcji wewnątrz budynku sprawia, że zastosowanie tłumika jest trudne lub wręcz niemożliwe. W takiej sytuacji rozwiązaniem problemu może być obudowanie lub wyłożenie kanałów bądź szachtów instalacyjnych materiałem dźwiękochłonnym.
W przypadku pionów i prostokątnych przewodów wentylacyjnych często wybieranym rozwiązaniem są specjalne płyty z wełny kamiennej, które wykorzystuje się zarówno do wytłumiania pomieszczeń i korekcji pogłosu, jak i do izolacji akustycznej. Przykładem takie rozwiązania jest linia płyt PAROC InVent.
– Ze względu na porowatą strukturę włókien oraz optymalną gęstość, produkty skutecznie tłumią hałasy przenoszone przez pracujące instalacje, a dzięki zróżnicowanej linii pokryć, uzyskują wysoką wytrzymałość mechaniczną – podkreśla Michał Nękanowicz. – Płyty PAROC InVent wytrzymują przepływy powietrza nawet do 20 m/s i pozostają na tyle odporne, że można je czyścić mechanicznie, bez obaw o ich uszkodzenie lub obniżenie parametrów roboczych – dodaje.
Przykładowe obliczenia
W celu sprawdzenia przydatności płyt PAROC InVent do izolacji akustycznej ścian maszynowni oraz szachtów instalacyjnych, wyroby przebadane zostały zgodnie z normą PN-EN ISO 10140-2:2011. Doświadczenie pozwoliło zmierzyć przyrost izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych jednostronnie otynkowanej ściany z betonu komórkowego zaizolowanej płytami z wełny mineralnej kamiennej.
W ramach badania obliczono wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej Rw, jak również widmowe wskaźniki adaptacyjne C i Ctr według normy: PN-EN ISO 717-1:1999 Akustyka. Ocena izolacyjności akustycznej w budynkach i izolacyjności akustycznej elementów budowlanych. Izolacyjność od dźwięków powietrznych. Wyniki doświadczenia przedstawia poniższa tabela.
Na koniec, obliczono także wskaźnik przyrostu izolacyjności akustycznej właściwej >Rw, direct, zgodnie z normą PN-EN ISO 10140-1:2011 Akustyka. Załącznik G. Pomiar laboratoryjny izolacyjności akustycznej elementów budowlanych Część 1: Zasady stosowania dla określonych wyrobów. Wyniki prezentuje poniższa tabela.
Osiągnięte rezultaty pozwalają na stwierdzenie, że zastosowanie płyt PAROC InVent jako izolacji akustycznej ścian szachtów instalacyjnych, maszynowni i kanałów wentylacyjnych pozwala skutecznie poprawić izolacyjność przegrody, a co za tym idzie komfort akustyczny w przestrzeniach bezpośrednio do nich przylegających.