Zawory i głowice termostatyczne to nieodłączni towarzysze każdego pomieszczenia, w którym znajduje się grzejnik. Stojąc na straży zadanej temperatury, urządzenia te dbają o komfort cieplny użytkowników i optymalizują koszty eksploatacyjne instalacji grzewczej. Rynek oferuje dziś sporo rozwiązań, różniących się zarówno zastosowaniem i wykorzystaną technologią, jak też jakością komponentów i samego wykonania. Na jakie parametry warto więc zwrócić uwagę, gdy poszukujemy niezawodnej armatury na lata?
Dopasowanie zaworu to podstawa
Dobór zaworu termostatycznego w pierwszej kolejności zależy od jego dopasowania do przepływu obliczeniowego na konkretnym odcinku instalacji. W bogatej ofercie rynkowej znaleźć możemy urządzenia o zróżnicowanych zakresach pracy – od zaworów o obniżonym przepływie, dedykowanych mniejszym odbiornikom (np. niedużym grzejnikom łazienkowym), aż po zawory obsługujące bardzo duże przepływy, czyli posiadające zwiększony współczynnik kv. Poza zakresem regulacji, warto również zwrócić uwagę na ilość dostępnych pozycji nastawy wstępnej, a także czy nastawa ta jest widoczna po zainstalowaniu. Istotnym jest, aby zakupić urządzenie spełniające ściśle określone warunki projektowe. Jeśli w instalacji zamontujemy zawory o zbyt dużym zakresie regulacji względem wymaganego przepływu, w obliczeniach uzyskamy niską nastawę i w konsekwencji słabe równoważenie pomiędzy grzejnikami. Powyższe parametry dość mocno wpływają oczywiście na ceny zaworów. Choć przy zakupie zaworów koszt stanowi zazwyczaj kwestię kluczowa, w dłuższej perspektywie nie warto oszczędzać poprzez wybór rozwiązań najtańszych. Zawory, których zakres pracy nie pokrywa się z przepływem obliczeniowym wynikającym z projektu, nie spełnią swojej roli i będą się jedynie nadawać do rychłej wymiany.
Jakość tkwi w szczegółach
Ponieważ zawór termostatyczny to element instalacji, który widać na pierwszy rzut oka, niektórzy klienci proszą monterów o konkretne rozwiązanie tylko na podstawie wyglądu zewnętrznego i ogólnie pojętego designu. Wszak zawór musi np. pasować estetycznie do ozdobnego grzejnika żebrowego. Choć dopasowanie techniczne oraz sposób komponowania się z pomieszczeniem jest istotny, to kwestia bodaj najważniejsza – jakość jego wykonania – kryje się poza zasięgiem oczu.
Pod uwagę warto brać przede wszystkim siłę znajdującej się w środku sprężyny oraz wewnętrzną szczelność konstrukcji. Pod tym względem, rozwiązaniem unikatowym w skali polskiego rynku są niemieckie zawory IMI Heimeier, których wysoka trwałość wynika z konstrukcji z podwójnym uszczelnieniem o-ring. – Połączenie dużej siły nastawczej i silnej, pracującej w suchych warunkach sprężyny sprawia, że zawór taki nie zapieka się podczas nieużywania w miesiącach letnich. Oznacza to bezproblemowe użytkowanie mechanizmu w kolejnym sezonie grzewczym, bez konieczności kosztownych napraw i usuwania awarii – wyjaśnia Piotr Bachta, ekspert firmy IMI Hydronic Engineering.
Głowica termostatyczna? Sprawdź klasę!
Uzupełnieniem każdego dobrego zaworu jest solidna głowica termostatyczna. Wzorem oznakowania sprzętów AGD i RTV czy świadectw charakterystyki energetycznej budynku, urządzenia te posiadają własny wskaźnik EEI przyznawany w oparciu o system oceny energetycznej TELL. Jest to skrót od słów thermostatic efficiency label, co oznacza ogólną ocenę efektywności danego produktu.
Certyfikacja uwzględnia m.in. takie czynniki, jak wpływ temperatury czynnika na pracę armatury, czas zamykania, wpływ różnicy ciśnień oraz wartość histerezy, czyli odchyłki temperatury od wartości zadanej. W drodze obiektywnej certyfikacji, głowice uzyskują klasy jakościowe – od A do F, gdzie klasa A oznacza produkt najbardziej efektywny energetycznie. Oprócz klasyfikacji TELL, warto również zwracać uwagę na dodatkowe certyfikacje niezależnych instytucji kontrolujących jakość produktów. W dzisiejszych czasach, kiedy wielu producentów przenosi fabryki do państw azjatyckich w celu obniżenia kosztów produkcji, tego typu oznaczenia zyskują na wartości podwójnie. Przykładem zaufanej instytucji kontrolującej jakość wielu urządzeń, w tym elementów termostatyki, jest niemiecka fundacja Stiftung Warentest. Jej rekomendacjami kieruje się podczas zakupów aż 1/3 naszych zachodnich sąsiadów, znanych z przywiązywania wagi do najmniejszych szczegółów. Na polskim rynku także znaleźć można rozwiązania spełniające wymagające niemieckie normy. Klasyczne rozwiązanie, jakim jest zawór termostatyczny IMI Heimeier z głowicą typu K, aż czterokrotnie otrzymywał najwyższą ocenę fundacji: „sehr gut”, czyli bardzo dobry. – To sprawdzony zestaw, który dba nie tylko o spokój instalatora i kieszeń klienta, ale też o optymalne zużycie energii w pomieszczeniu – tłumaczy Piotr Bachta.
Jeśli chodzi o elementy termostatyki, nic nie czyni pracy instalatora czy projektanta układów centralnego ogrzewania łatwiejszym, niż markowe rozwiązania o potwierdzonej jakości. Produkty, na których można polegać, to zadowolony klient i większa ilość zleceń. Dlatego też dobór solidnego zaworu i wysoce sprawnej głowicy, w połączeniu z doświadczeniem i wiedzą fachowca, pozwalają zrealizować dewizę: zamontuj i zapomnij.