Uciekając z miejskich osiedli wielorodzinnych do własnych domów zabrali ze sobą potrzebę przestrzeni. Na przeciw oczekiwaniom wyszli projektanci, coraz chętniej i odważniej projektując salony sięgające dachu. Pustka nad salonem, nadająca mu wysokość 7-8 metrów nie jest już niczym zaskakującym, a stylowe antresole wykorzystywane są na sypialnie, pracownie czy miejsca relaksu. Wnętrza takie, choć niewątpliwie spektakularne, bywają kłopotliwe. Wyprowadzenie schodów na antresolę zabiera przestrzeń salonu, a dbanie o okna dachowe czy wysokie przeszklenia ścian jest nie lada wyzwaniem.
Wysoki salon, czyli z tzw. sufitem katedralnym to przestrzeń otwarta aż do więźby, często z widocznymi, drewnianymi elementami konstrukcyjnymi. Jest to bardzo reprezentacyjne rozwiązanie, ale nie w każdym domu się sprawdzi. Zazwyczaj tego typu przestrzeń pasuje do większych powierzchni. Szczególnie uważać należy przy wąskich salonach, gdzie zbyt wysokim sufitem można uzyskać efekt studni. Zazwyczaj przy sufitach katedralnych pojawia się też przestrzeń w formie antresoli. Jej wysokość i powierzchnia determinuje funkcje, jakie możemy zaplanować.
Jakie funkcje na antresoli?
Antresola wydaje się być idealnym miejscem na zlokalizowanie miejsca do pracy. Półki i regały to idealne rozwiązanie dla trudnych do zagospodarowania skosów. Biurko i wygodny fotel zmieści się nawet na niewielkiej przestrzeni, a otwarcie na salon zapewni niezbędny oddech. Dzięki wolnej przestrzeni nawet mała antresola nie będzie wydawała się ciasna i przytłaczająca. To, jak zaplanujemy miejsce do pracy zależy od specyfiki wykonywanego zawodu i częstotliwości pracy w domu. Dla jednych idealne są minimalistyczne rozwiązania ograniczające się do biurka na laptopa i krzesła, inni mogą potrzebować podręcznej biblioteki, miejsca na deskę kreślarską itd. Pracownia na antresoli nie jest polecana do pracy wymagającej ciszy. Niestety coś, co dla jednych będzie zaletą (możliwość uczestniczenia w życiu domu jednocześnie pracując) dla innych stanie się poważnym utrudnieniem dezorganizującym życie wszystkich domowników. Przed podjęciem decyzji o otwartym miejscu do pracy wyniesionym na antresolę zastanówmy się czy np. będziemy pracować wtedy, gdy inni mieszkańcy są poza domem i zagwarantuje nam to spokój.
Kolejnym, równie popularnym rozwiązaniem jest ulokowana pod dachem sypialnia. Takie rozwiązanie pojawia się np. w projektach domów małych. Taka oszczędność przestrzeni jest jak najbardziej uzasadniona pod warunkiem, że sypialnia jest tylko miejscem odpoczynku nocnego. Nie każdy też czuje się komfortowo śpiąc zawieszony nad strefą dzienną. Nie jest też możliwy spokojny odpoczynek, gdy reszta domu jeszcze nie śpi. Każdy hałas z salonu czy kuchni dociera do sypialni na antresoli. Plusem takiego rozwiązania jest możliwość stworzenia miejsc bardzo przytulnego o niepowtarzalnej atmosferze. Sypialnia na antresoli to opcja, która sprawdzi się nawet przy dość niskich pomieszczaniach. Można ją zaaranżować nawet przy 1,2m wysokości, jednak nieco wyższe, będą wygodniejsze.
Łazienka czy garderoba na antresoli to najczęściej funkcja dodatkowa, będąca uzupełnieniem do pracowni czy sypialni. Pojawia się tam, gdzie kształt antresoli jest nieregularny. Mała toaleta to opcja dla stosunkowo wysokich, ale nieustawnych kątów. Garderoba może pojawić się w formie szaf zabudowujących niewygodne skosy lub wydzielonej przestrzeni. Przy prostych antresolach, zbliżonych do kwadratu lub szerokiego prostokąta, wydzielenie łazienki lub garderoby zależy od odstępnego metrażu.
Jak oświetlić i doświetlić?
Problemem z zagospodarowaniem antresoli jest światło. Najczęściej pojawiającym się rozwiązaniem są okna dachowe, które w przeciwieństwie do lukarn dostarczają więcej światła. Inną, ciekawą formą doświetlenia są okna kolankowe – łączące zalety okien dachowych i tradycyjnych. Dają one znacznie więcej światła i są efektownym uzupełnieniem, szczególnie w nowoczesnych wnętrzach. Jeśli jednak planujemy do maksimum wykorzystać wysokość ścianek kolankowych (np. na szafki czy półki), takie okna mogą być sporym utrudnieniem. Alternatywą doświetleń z dachu są okna w ścianach szczytowych. Zdarzają się projekty, gdzie cały szczyt ma formę dzielonej tafli szkła. Na pewno jest to rozwiązanie spektakularne, ale niestety dosyć drogie. Nie zawsze też widok z tak ogromnego okna jest wart eksponowania.
Przy niskich antresolach problematyczne jest światło sztuczne. Musimy wziąć pod uwagę nie tylko samo doświetlane miejsce, ale także salon, którego oświetlenie również dochodzi do antresoli oraz sprzęty, które będą rzucały cień. To, gdzie skierujemy światło zależy od funkcji. Mała antresola z biurem może być doświetlana lampkami biurkowymi, w sypialni lepiej sprawdzi się światło rozproszone, dochodzące z kilku punktów. Jeśli planujemy miejsce do czytania też musimy przewidzieć wygodne oświetlenie.
Kłopotliwe schody
Osobnym tematem do rozplanowania jest komunikacja z antresolą. Schody, nawet te najbardziej filigranowe zajmują sporo miejsca. Dostęp do antresoli zazwyczaj planowany jest z salonu, a to jakie schody wybieramy w znacznym stopniu wpływa na jego ustawność i styl. Popularne kacze schody, czyli o stopniach wyprofilowanych tak, by zajmowały jak najmniej miejsca, nie są zbyt wygodnym rozwiązaniem, gdy na antresolę trzeba dostarczyć umeblowanie. Podobnie schody spiralne, choć bardzo dekoracyjne nie zawsze praktyczne. By dobrze skomunikować antresolę z resztą domu przyda się nieco wyobraźni lub pomoc projektanta. Coraz częściej schody pełnią wiele funkcji na raz. Nie tylko łączą, ale i są pułkami, szafkami kuchennymi czy stopniami-rzeźbami „wyrastającymi” wprost ze ściany. Szczególnie przy małych powierzchniach dobry wybór schodów pozwoli zaoszczędzić miejsce i uniknąć wrażenia przytłoczenia.