We współczesnych budynkach użyteczności publicznej wiele elementów architektonicznych, których wygląd jest dość niepozorny pełni bardzo ważną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa jego użytkowników. Przykładem tego są choćby szklane kurtyny dymowe, które dla zwykłego obserwatora kojarzyć się mogą z funkcją dekoracyjną. Jednakże ich zadaniem jest magazynowanie oraz ukierunkowanie dymu powstałego na skutek pożaru do odpowiednich stref technicznych.
Do bezpieczeństwa przeciwpożarowego w budynkach użyteczności publicznej z roku na rok przykłada się coraz większą wagę. Elementy architektoniczne stosowane w nich mają być już nie tylko atrakcyjne wizualne, ale również pełnić ważną rolę w ochronie zdrowia i życia ludzi znajdujących się wewnątrz. Szczególnie ważne w tej materii są rozwiązania przeciwpożarowe. Od ich kompleksowej aranżacji zależy droga i czas ewakuacji ludzi oraz szybkość rozprzestrzeniania się dymu w trakcie pożaru. Wytworzony na skutek ognia może osiągać temperaturę dochodzącą do ponad 600oC, a w połączeniu z trującymi wyziewami palonych materiałów tworzy bardzo szkodliwą dla zdrowia mieszankę gazów. Stąd też tak ważne jest na etapie projektowania obiektu poprawne rozplanowanie kurtyn dymowych. Ich wysoka skuteczność pozwoli na odpowiednie skanalizowanie niebezpiecznego czadu do specjalnie przygotowanych otworów oddymiających.
Przegrody dzielą się na dwa podstawowe typy: stałe (statyczne) oraz ruchome (aktywne), które różnią się jak sama nazwa wskazuje sposobem ich funkcjonowania i instalacji. Ruchome określane również jako ASB (active smoke barriers) w przypadku pożaru aktywują się i przechodzą do pozycji działania. Natomiast statyczne bariery nazywane SBS (static barriers smoke) są instalowane trwale już w pozycji finalnej. Powoduje to, że stają się one również integralnym elementem wystroju, który musi się komponować z zamysłem architekta nakreślonym w projekcie budynku. Mogą one być wykonywane z różnych materiałów, które powodują nieprzepuszczalność dymu jak choćby z tkanin z włókien szklanych, blachy metalowej, wełny mineralnej czy też specjalnie przygotowanego szkła.
Kurtyny stałe w przeciwieństwie do ruchomych nie wymagają szczegółowych przeglądów czy konserwacji, które wykonuje się aby mieć pewność że zadziałają w razie pożaru. Ponadto, w przypadku statycznych przegród nie musimy montować silników czy też zasilania energią elektryczną. Te wykonane ze szkła w codziennym użytkowaniu są niemal niewidocznym elementem budynków dzięki swojej naturalnej przezierności. Wyróżniają się one również znacznie większą estetyką niż inne materiały wykorzystywane w tym celu – mówi Grzegorz Sołtys, dyrektor oddziału, Vetrotech Saint-Gobain International AG w Polsce.
Kurtyny dymowe w przypadku wybuchu pożaru pełnią bardzo ważne rolę w budynkach, ponieważ tworzą zbiornik, który uniemożliwia rozprzestrzenianie się i gromadzenie czadu w obszarach zagrażających ludziom. Dzięki czemu unoszące się gazy pozostają w wydzielonej strefie, w której pojawił się ogień, nie mogąc się swobodne przemieszczać. W ten sposób opóźniany jest napływ dymu do pozostałych części obiektu pozwalając na skuteczną oraz bezpieczną ewakuacje osób znajdujących się wewnątrz oraz przyjazd służb ratowniczych. Ponadto, pozwalają na skanalizowanie czadu do specjalnie przygotowanych otworów, które transportują go na zewnątrz. Dlatego też, ich wytrzymałość oraz dymoszczelność musi być zgodna z normami które określa ustawodawca w danym kraju.
W Polsce stałe i ruchome bariery muszą spełniać normę techniczną PN-EN 12101-1 z 2007 roku. Określa ona wymagania stawiane przegrodom wraz z procedurami badawczymi i kryteriami klasyfikacyjnymi. Ze względu na newralgiczną rolę jaką pełnią przegrody dymowe oraz zróżnicowanie budynków elementy systemów przeciwpożarowych niekiedy muszą być projektowane pod indywidualny projekt. Jednym z takich przykładów jest Galeria Mokotów w Warszawie. Stworzono tam bariery o wysokości ponad trzech metrów, złożone z dużej jednolitej tafli szkła mocowanej za pomocą zaczepów w ośmiu punktach. Równie ciekawym przykładem indywidualnego rozwiązania są kurtyny zamontowane na wszystkich stacjach drugiej linii warszawskiego metra.
W chwili wjazdu i wyjazdu pociąg działa jak tłok strzykawki wytwarzając duże ciśnienie na stacji, któremu poddane są bariery dymowe. Dlatego też zastosowano tam konstrukcję o wysokiej wytrzymałości. Należy pamiętać że konstrukcja przegród zamontowana w metrze miejscami dochodzi do wysokości trzech metrów, przez co momentami zachowuje się jak żagiel na silnym wietrze. Tym ważniejsze było stworzenie rozwiązania, które wytrzyma duże napory mas powietrza na nie – tłumaczy Grzegorz Sołtys. Poza właściwościami przeciwpożarowymi stałe kurtyny dymowe przy okazji pełnią również funkcję ozdobną budynków. Dlatego też ich wykonanie musi być nie tylko wysokiej jakości ale wpisywać się we współczesne trendy architektoniczne. Szklenie Pyroswiss SBS daje duże pole wyboru dla architektów. Ponadto, na szkło mogą zostać naniesione elementy informacyjne lub zdobnicze wykonane metodą sitodruku do połowy całkowitej jego powierzchni. W celu lepszego dopasowania kurtyn do indywidualnych preferencji dajemy do wyboru również dwa standardy wykończenia elementów mocujących – Design ze stali kwasoodpornej oraz Eco ze stali zwykłej pokrytej powłokami galwanicznymi – dodaje Grzegorz Sołtys.
Z budynków użyteczności publicznej dziennie korzystają tysiące osób. W tychże obiektach zastosowanie znajduje szereg elementów konstrukcyjnych pełniących specjalistyczne funkcje, od których zależy między innymi bezpieczeństwo ludzi. Dlatego też rozwiązania, które są w nich stosowane, powinny spełniać najbardziej rygorystyczne normy, aby w newralgicznym momencie spełnić swoją rolę.