Szwedzi wymyślili w budownictwie nie jedno praktyczne rozwiązanie, które ma zapewniać użytkownikom komfort ciepła. Wpłynął na to ostry klimat i ukształtowana przez wieki skrzętność, charakterystyczna dla mieszkańców Skandynawii. Od blisko dwudziestu lat stosują grzewczą płytę fundamentową "Legalett", która jest połączeniem elementu konstrukcyjnego z podłogową płytą grzewczą.
Fundamentowa płyta grzewcza obniża koszty budowy i pozwala na ekonomiczne ogrzanie pomieszczeń .U nas to rozwiązanie jest stosowane od pięciu lat za pośrednictwem gdańskiej firmy Legalett Polska. Zacznijmy od tego, że ogrzewanie podłogowe każdego rodzaju zapewnia idealny rozkład temperatury we wnętrzach. Inaczej mówiąc ogrzewa najpierw niskie partie powietrza, co szczególnie jest ważne, gdy w domu są małe dzieci. Mając ogrzewanie podłogowe nie marzniemy w nogi.
Korzystając z kaloryferów, szczególnie gdy są umieszczone przy ścianach wewnętrznych, musimy zużyć więcej energii cieplnej by uzyskać przy podłodze temperaturę porównywalną z ogrzewaniem podłogowym. Ciepło bowiem najpierw idzie do góry i w tych partiach mieszkania jest np. 24 st. C a przy podłodze 20 st. C , przy ogrzewaniu podłogowym - odwrotnie. W bardzo wielu budynkach nie przewiduje się piwnic. Zastępują je pomieszczenia na pierwszej kondygnacji.
W domach jednorodzinnych tak są np. umieszczone garaże i spiżarnie. W szkołach czy przedszkolach szatnie itp. Szwedzi doszli do wniosku, że wylewanie ław fundamentowych w takich budynkach jest marnotrawstwem czasu i pieniędzy. Niepotrzebnie zużywa się dużo betonu i szalunków oraz traci się czas na prace ziemne. Stosując fundamentową płytę grzewczą wystarczy usunąć spod powierzchni obrysu budynku 10 cm warstwę humusu i w to miejsce położyć warstwę drenażową z zagęszczonego piasku, żwiru lub pospółki. Na załączonych zdjęciach pokazujemy kolejność czynności podczas budowy płyty fundamentowej. Jak widać praca nie wymaga żadnych skomplikowanych urządzeń.
Płyta fundamentowa, będąc konstrukcją nośną, równomiernie przenosi obciążenie z budynku na grunt poprzez całą swoją powierzchnię. Tam, gdzie tereny są o wysokim poziomie wód gruntowych albo o niskiej nośności ta metoda eliminuje szereg uciążliwych i kosztownych prac. Wielu właścicieli domów jednorodzinnych nie zdecydowałoby się na nabycie działki np. na gdańskiej Olszynce, gdzie woda znajduje się bardzo wysoko, gdyby nie możliwość położenia płyty fundamentowej "Legalett".
Obawialiby się wody w piwnicach i zawilgocenia murów. Jeśli mówimy o szwedzkich rozwiązaniach to warto wspomnieć o prefabrykowanych ścianach i stropach według technologii z tego kraju przez wybrzeżową firmę "Waza Industri" z Kartoszyna nad jez. Żarnowieckim. W połączeniu z płytą "Legalett" można budować w błyskawicznym tempie i bardzo ekonomicznie, zapewniając równocześnie komfort użytkowania. Konstrukcja ścian zapewnia również wysoką izolacyjność. W płycie " Legalett" od gruntu izoluje gruba 16 cm warstwa styropianu, ułożona dwuwarstwowo , mijankowo, co zapewnia ochronę przed przenikaniem zimna i wilgoci.
Podobnie jest zaizolowany cokół budynku z kształtek styropianowych o grubości 17 cm, pełniących równocześnie na początku budowy funkcję szalunku płyty. Tak wiele uwagi poświęciliśmy warstwie izolacyjnej ponieważ ona to decyduje o efektywności ogrzewania podłogowego. Zapobiega "uciekaniu" ciepła do gruntu. Charakterystyczną cechą systemu "Legalett" jest ogrzewanie podłogi gorącym powietrzem, które jest rozprowadzane za pomocą rur spiro o przekroju 100, ułożonych na pokrytej siatką zbrojeniowej warstwie styropianu. Rury są zalewane betonem.
Z tego względu bardzo ważne jest zaprojektowanie ich gęstości tak, by odpowiadała ona zapotrzebowaniu na ciepło w danym obiekcie, ponieważ po zabetonowaniu nie ma szans na korekty. Agregat grzewczy znajduje się w metalowej obudowie umieszczonej całkowicie w płycie fundamentowej, z dostępem ukrytym pod płytą maskującą. Odległość między rurami wynosi od 0,8 do 1,2 m.
Przy wyznaczaniu przebiegu rur bierze się pod uwagę rozmieszczenie poszczególnych pomieszczeń, tworząc niezależne od siebie strefy. Pozwala to na zmianę temperatury w tych strefach poprzez regulację temperatury powietrza przepływającego w rurach. Długość pętli, jak i ilość kolanek, we wszystkich obiegach musi być równa dla zapewnienia jednakowego przepływu powietrza. Ilość oddawanego ciepła reguluje się również przez odpowiednie zaizolowanie rur. Sterowanie systemem odbywa się poprzez termostaty , które są rozmieszczone w zależności od ilości stref. Termostaty nie mogą być narażone na działanie promieni słonecznych i nadmierny ruch powietrza. Agregat grzewczy może mieć nagrzewnice wodne lub elektryczne. Woda zasilająca nagrzewnice musi posiadać temperaturę 55 st. C. Zasilanie w nią może być z kotłów niskotemperaturowych , wytwarzających równocześnie ciepłą wodę na potrzeby gospodarstwa domowego.
Agregaty wodne mogą być zasilane z innych źródeł, takich jak piece olejowe, węglowe, z elektrociepłowni, czy poprzez zastosowanie pompy cieplnej. Ważne by było źródło dostarczające gorącą wodę, potrzebną do ogrzania powietrza. Oznacza to, że system ogrzewania nie determinuje sposobu pozyskiwania energii do ogrzania mieszkania. Szwedzi zazwyczaj korzystają z energii elektrycznej. W naszych warunkach należy przeprowadzić rachunek ekonomiczny jakie źródło ciepła będzie najkorzystniejsze i najwygodniejsze.
Płyta grzewcza "Legalett" kumuluje w sobie ciepło i funkcjonuje podobnie jak piec. Ogrzewanie przy korzystaniu z energii elektrycznej daje oszczędności rzędu 20 proc. w porównaniu z innymi systemami. Jak poinformował Wojciech Narudzki z firmy Legalett Polska, klienci najczęściej decydują się na agregat zasilany energią elektryczną.
Jest to bardzo wygodne i jak praktyka dowiodła ekonomiczne właśnie z racji kumulacyjnych właściwości płyty. Płyta grzewcza "Legalett" może być położona również na każdym innym fundamencie, również w pomieszczeniu podpiwniczonym. System ten znajduje również zastosowanie w stropach.
