Sezon wiosenny to idealny czas na rozpoczęcie budowy wymarzonego domu, szczególnie, jeśli zimą załatwiliśmy niezbędne formalności. Wraz z pierwszym powiewem wiosny na naszej działce powinny pojawić się fundamenty. Jak prawidłowo dobrać ich rodzaj, aby były solidne i wytrzymałe, radzi Bartłomiej Zięba ekspert firmy ES Polska.
Jeśli prace budowlane na działce zaczniemy wiosną, wtedy stan surowy możemy zamknąć w październiku. Aby fundamenty zostały prawidłowo wylane, należy je wykonać w odpowiedniej temperaturze. Ważne, aby nie było zbyt dużych mrozów, ponieważ większość materiałów budowlanych wymaga temperatury nie niższej niż -5˚C i nie wyższej niż 25˚C. Jest to podyktowane prawidłowym wiązaniem się spoiwa, dzięki czemu materiał zyskuje prawidłowe parametry wytrzymałościowe i użytkowe.
Dlaczego solidny fundament jest tak ważny?
Fundamenty są podstawą konstrukcji każdego budynku. Wpływają na jego równomierne osiadanie i rozkładają ciężar całej budowli na powierzchnię gruntu. Z racji tej funkcji zalicza się je do grupy tzw. elementów trzymających. Ponadto chronią budynek przed przenikaniem wód gruntowych i negatywnym działaniem wilgoci, mrozu, substancji chemicznych oraz biologicznych. Bezbłędnie i solidnie wykonane będą spełniały te ważne zadania przez długie lata. Niestety nie każdemu udaje się uniknąć pomyłek przy ich wznoszeniu.
– Pamiętajmy, że oszczędzanie na materiałach do budowy fundamentów nie jest zbyt dobrym pomysłem. Skutki takich poczynań możemy odczuć dopiero po wybudowaniu domu, kiedy z czasem ściany zaczną pękać, a fundamenty przeciekać. Dlatego zawsze wybierajmy materiały o wysokich parametrach wytrzymałościowych i jakościowych. Radziłbym też nie rozpoczynać prac fundamentowych samodzielnie, zwłaszcza, jeśli nie posiadamy niezbędnego w tej materii doświadczenia. Najlepiej zlecić prace wykwalifikowanej ekipie fachowców, która nie popełni błędów wykonawczych. Krótko mówiąc, aby podstawa domu spełniała normy i swoje funkcje, musi być nie tylko fachowo wykonana, ale również zgodnie ze wskazówkami geotechnika i projektanta – mówi Bartłomiej Zięba, menadżer budowy firmy ES Polska.
Wylanie fundamentów rozpoczyna pierwszy etap procesu budowlanego. Dlatego, aby wszystkie następne przebiegały bez zarzutu, decyzja o ich wyborze musi być starannie przemyślana. Pod uwagę należy wziąć trzy najważniejsze czynniki: konstrukcję domu (ciężar obiektu), warunki gruntowe na działce oraz sposób prowadzenia robót budowlanych.
Ważna ekspertyza geotechniczna
Wiosna to dobry moment na rozpoczecie budowy |
To, jaki rodzaj fundamentu zastosujemy, zależy w dużej mierze od wyników geotechnicznych badań gruntu. Obserwując występującą na działce roślinność możemy zgromadzić pewne informacje na temat głębokości wód gruntowych (np. na terenach podmokłych często występuje trzcina).
Nie zawsze jednak te wskazówki są wystarczające. Wówczas rozsądnym posunięciem będzie zlecenie ekspertyzy geodecie.
– Choć nie ma jednoznacznego przepisu, który nakazywałby taką analizę gruntu, warto ją przeprowadzić. Zwłaszcza, jeśli nie chcemy, by spotkała nas niemiła niespodzianka w postaci wody w piwnicy oraz pękających ścian. Warto przemyśleć tę sprawę jeszcze na etapie projektu, ponieważ to od wyniku ekspertyzy powinien zależeć rodzaj zastosowanego fundamentu. W przypadku, kiedy badań nie było, a grunt okaże się niezgodny z założeniami projektu, wówczas jest ostania szansa na ich przeprojektowanie. Niestety późniejsze zmiany mogą znacznie nadszarpnąć nasz budżet – mówi Bartłomiej Zięba.
Na niepewnym gruncie
Wprawdzie w Polsce większość gruntów jest wystarczająco bezpieczna do zabudowy jednorodzinnej, jednak znajdą się i takie, na których budowa jest niewskazana. Zaliczamy do nich grunty nasypowe, które z reguły są efektem nielegalnych wysypisk śmieci. Są one najbardziej niejednoznaczne pod względem budowlanym, ponieważ stanowią mieszaninę różnych rodzajów gleby. Takie podłoże często wyklucza budowę, a jeśli nawet nie, to potrzebne są kosztowne rozwiązania konstrukcyjne i izolacyjne. – Do tzw. gruntów niebezpiecznych, z pewnością należy zaliczyć działki z przewagą gruntów organicznych – mułów i torfów. Zdecydowanie odradzam też budowę na terenach zalewowych, ponieważ ich grunty – mady, cechuje słabe podłoże – mówi Bartłomiej Zięba.
Jaki rodzaj fundamentu
Wiosna to dobry moment na rozpoczecie budowy |
Kształt i rodzaj zastosowanego fundamentu zależy od rodzaju gruntu budowlanego i typu konstrukcji budynku, a także głębokości posadowienia.
Projekt fundamentów powinien być zawsze zaadoptowany do warunków gruntowych danej działki. Ze względu na głębokość posadowienia fundamenty dzielimy na płytkie i głębokie.
Fundament płytki zwany też bezpośrednim lub tradycyjnym jest posadowiony bezpośrednio na gruncie nośnym za pomocą ław, stóp, płyt fundamentowych, rusztów czy skrzyń. Znajduje się na głębokości nie większej niż 4-5 m poniżej poziomu terenu. Zazwyczaj ten rodzaj posadowienia rozpatrywany jest w pierwszej kolejności, ponieważ to najtańsze i najprostsze rozwiązanie. Nie wyklucza także wybudowania piwnicy.
Fundament głęboki inaczej pośredni przekazuje obciążenie budowli na niżej położone warstwy gruntu dzięki zastosowanym elementów konstrukcyjnych, np. palom, studniom lub ścianom szczelinowym. Zwykle stosujemy je, gdy na działce występują niekorzystne warunki wodno-gruntowe. Poniżej lustra wody stosujemy specjalne fundamenty na kesonach.
Bezpieczne posadowienie
Aby budynek był bezpiecznie posadowiony, należy przeprowadzić, wspomniane już, szczegółowe badanie gruntu. - Przy ustalaniu głębokości posadowienia koniecznie trzeba wziąć pod uwagę pewne czynniki. Przede wszystkim cechy gruntu – jego nośność, ułożenie poszczególnych warstw i poziom wody gruntowej, a także głębokość posadowienia budynków sąsiednich oraz głębokość przemarzania gleby. Podstawa fundamentu musi znaleźć się na głębokości min. 0,5 m – dodaje Bartłomiej Zięba. Jeśli zaś chodzi o fundamenty domów bez piwnic, to wykonujemy je poniżej strefy przemarzania gruntu. W Polsce, w zależności od regionu sięga ona od 0,8 do 1,4 m.
Jeżeli projekt jest już gotowy, zrobiono niezbędne obliczenia i znany już wyniki badań gruntowych, wówczas możemy przystąpić do rozpoczęcia prac fundamentowych.