W instalacjach centralnego ogrzewania i wody lodowej dla uzyskiwania wymaganych mocy poszczególnych odbiorników końcowych przepływy powinny być na poziomie obliczeniowym. Artykuł opisuje metody równoważenia instalacji z wykorzystaniem automatycznych ograniczników Danfoss AQ.
Potrzeba utrzymywania komfortu cieplnego w pomieszczeniach realizowana jest poprzez regulację wydajności, a więc przepływu przez odbiorniki końcowe grzewcze albo chłodzące: klimakonwektory, nagrzewnice, sufity chłodzące lub belki chłodzące. W efekcie w instalacjach przepływ może być stały lub zmienny. Jego wartość wpływa na opór hydrauliczny. W zładach, gdzie przepływ jest stały stosuje się stałe elementy regulacyjne takie jak: kryzy albo ręczne zawory równoważące. Redukują one nadwyżkę ciśnienia dyspozycyjnego. Do regulacji wydajności odbiorników końcowych stosowane są zawory trójdrogowe, które kierują strumień do urządzenia albo na obejście (by-pass). W efekcie sumaryczny strumień w instalacji pozostaje stały.
W zładach, gdzie zastosowano do regulacji wydajności urządzeń końcowych zawory dwudrogowe występuje przepływ zmienny. Powoduje to wzrost wartości ciśnienia dyspozycyjnego, a w rezultacie nadmierny przepływ przez odbiorniki, których zawory pozostają otwarte.
Rys. 1. Ogranicznik przepływy AQ |
W powyższych instalacjach wspólnym zagadnieniem jest zachowanie maksymalnego przepływu przez odbiorniki końcowe niezależnie od wahań ciśnienia dyspozycyjnego w układzie, a więc niedopuszczenie do powstania nadmiernych przepływów. Zastosowanie ograniczników Danfoss AQ pozwala zabezpieczyć przed tym instalację.
Montaż zaworów dzieli instalację na szereg części. Jeśli wysokość podnoszenia pompy jest obliczona dla obiegu najbardziej niekorzystnego, a jej wydatek jako suma wydatków odbiorników końcowych, to w każdym z nich przepływ nie przekroczy przepływu nominalnego, a przez to w prosty sposób uzyskane będzie zrównoważenie hydrauliczne instalacji.
Rys. 2. Umiejscowienie ograniczników przepływu AQ w instalacji stałoprzepływowej z zastosowaniem klimakonwektorów |
Działanie zaworu opiera się na przepływie wody przez charakterystyczną dla danego przepływu wkładkę zaworową o zmiennej wielkości otworów wylotowych. Ich rozmiar zmniejsza się wraz ze wzrostem spadku ciśnienia na wkładce, co powoduje zachowanie stałego przepływu.
Podczas wymiarowania zaworu dla wymaganego przepływu dobierany jest zestaw składający się z korpusu oraz wkładki z kryzą dławiącą. Dobór ułatwiony jest przez bezpłatnie oferowany arkusz kalkulacyjny.
Rys. 3. Schemat zastosowania ograniczników w instalacji doprowadzającej medium grzewcze/chłodnicze do centrali klimatyzacyjnej |