Budownictwo zrównoważone opiera się na kilku fundamentalnych zasadach. Uwzględnia zarówno postęp gospodarczy i technologiczny oraz nasze dążenie do dobrobytu, z drugiej strony obejmuje poszanowanie natury i dbałość o środowisko pod kątem potrzeb przyszłych pokoleń. Okazuje się, że równowaga w budownictwie wcale nie musi być luksusem, na który stać nielicznych. Wiele programów publicznych pomoże nam w sfinansowaniu rozwiązań miłych zarówno środowisku, jak i naszemu portfelowi.
Przede wszystkim izolacja
„Niezależnie od tego, jaką technologię wybierzemy, kluczowa podczas budowy czy remontu domu jest jego dobra izolacja. „Pionowa i pozioma izolacja wełną mineralną to kolosalna oszczędność energii w przyszłości. Nie warto tu oszczędzać, ponieważ wełna mineralna jest bardzo trwała i stanowi jeden z najdłużej żyjących elementów domu. Doświadczenia niemieckie pokazują, że stosowanie energooszczędnych rozwiązań w budownictwie pozwala na daleko idące oszczędności. W Niemczech każdego roku poddaje się renowacji ponad 200 tysięcy budynków, których zapotrzebowanie na energię spada średnio o 50%. Aby lepiej zobrazować sytuację, budynki zbudowane przed 30 laty w Niemczech zużywają średnio 3 razy więcej energii na ogrzewanie niż obecnie budowane mieszkania z wykorzystaniem najnowszych technologii” - mówi Ewa Kosmala, pełnomocnik zarządu, Knauf Insulation.
Poprawa własności termoizolacyjnych budynku to nie tylko ogromna oszczędność wydatków na ogrzewanie, ale i wyciszenie domu oraz poprawa komfortu cieplnego budynku. Inwestycje termoizolacyjne w dużej mierze mogą być objęte programami dofinansowania. Właściciele domów wielorodzinnych (w tym wspólnoty mieszkaniowe!) lub obiektów użyteczności publicznej mogą się ubiegać nawet o 90-procentowe dofinansowanie ze środków publicznych. Pieniądze na termoizolację budynków pochodzą z kilku źródeł. Jednym z nich jest Narodowy Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Fundusz może dofinansować termoizolację budynków użyteczności publicznej do 90 proc. wartości inwestycji. O dofinansowanie mogą się ubiegać zarządzający budynkami, np. samorządy, szkoły, zakłady opieki zdrowotnej, organizacje pozarządowe. NFOŚiGW akcje naboru wniosków chce prowadzić raz lub dwa razy w roku do końca 2014 roku.
Programy europejskie, np. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, dają możliwości uzyskania środków na współfinansowanie remontu budynków użyteczności publicznej, przemysłowych oraz mieszkalnych. Ubieganie się o środki następuje w drodze konkursu wniosków.
Niektóre podmioty (np. spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty) mogą się ubiegać o dofinansowanie modernizacji termoizolacyjnej budynku w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych poszczególnych województw oraz komponentu regionalnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
O dostępność środków publicznych, w tym unijnych, trzeba pytać w jednostkach samorządu terytorialnego – w urzędach gmin, miast i dzielnic. Warto też śledzić aktualności na stronach internetowych samorządów oraz na ogólnopolskiej stronie www.funduszeeuropejskie.gov.pl
Wiele instytucji finansowych oferuje preferencyjne kredyty na cele związane z termoizolacją. Tak zwana premia termomodernizacyjna udzielana jest przez Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów. O jej przyznanie mogą ubiegać się zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. Warunkiem otrzymania premii jest zaciągnięcie kredytu, toteż należy o nią pytać po prostu w swoim banku. Premia termomodernizacyjna stanowi maksymalnie 20 procent kwoty przyznanej pożyczki.
Do firm i rolników indywidualnych skierowany jest między innymi Program Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce (PolSEFF). Program inspirowany przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) przyznaje pieniądze w formie kredytu lub leasingu. Fundusze mogą być przeznaczone między innymi na termomodernizację budynków oraz inwestycje na projekty związane z pozyskiwaniem energii ze źródeł odnawialnych. Maksymalnie firma może otrzymać do 150 tysięcy euro. Kredyty i leasing przyznawane są obecnie przez 5 instytucji finansowych: (Bank Millennium, Millennium Leasing, BGŻ, BNP Paribas i BZ WBK Leasing)
Elektrownia na dachu
Czy warto instalować kolektory słoneczne? Czy dachowy system podgrzewania ciepłej wody ma sens w naszych warunkach pogodowych? Odpowiedź brzmi: dwa razy tak, choć zwłaszcza w pierwszym przypadku są to inwestycje dość poważne i zwracają się po kilku, a często kilkunastu latach. Jednak w dłuższej perspektywie rozwiązania wykorzystujące odnawialne źródła energii mają zawsze sens nie tylko ekologiczny, ale i finansowy. Tym bardziej że baterie słoneczne mogą być również przedmiotem dofinansowania publicznego. Najbardziej atrakcyjnym źródłem wsparcia finansowego, dostępnym dla szerokiego grona (w tym osób fizycznych!), jest program dopłat do kolektorów słonecznych znanego nam już Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wysokość dotacji to 45 proc. kosztów zakupu i montażu kolektorów słonecznych. Kredyt z dotacją na panele można otrzymać w jednym z 6 banków, które podpisały z NFOŚiGW umowę o współpracy przy realizacji programu. O szczegóły trzeba więc pytać w swoim banku.
Moja własna oczyszczalnia
Kolejnym rozwiązaniem, którego zastosowanie sprawi, że nasz dom będzie bardziej ekologiczny jest własna oczyszczalnia ścieków. To rozwiązanie nie należy do najdroższych i jest porównywalne z kosztem budowy szamba i kilkakrotnie tańsze od podłączenia do miejskiej kanalizacji, której dostępność jest ponadto w naszym kraju nadal ograniczona.
Oczyszczalnie drenażowe lub bardziej zaawansowane, biologiczne to wydatek kilku tysięcy złotych. Tu również można szukać pomocy zewnętrznej w sfinansowaniu inwestycji. Po nowelizacji ustawy Prawo ochrony środowiska, od 2011 roku gminy i powiaty mogą udzielać dotacji na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. O dofinansowanie mogą ubiegać się właściciele domów, wspólnoty mieszkaniowe, przedsiębiorcy i inne osoby prawne. Dotacje na ten cel można też pozyskać z funduszy strukturalnych UE.
„Rozwiązania zrównoważone, proekologiczne, nawet jeśli kosztowne na starcie, zawsze odpłacają się po latach. Okres oczekiwania na zwrot inwestycji może być obecnie krótszy dzięki programom dofinansowań w obszarach uznanych za kluczowe dla rozwoju społeczeństwa i ochrony środowiska. Szukajmy więc możliwości, bo jest ich wiele.” – podsumowuje Ewa Kosmala, pełnomocnik zarządu, Knauf Insulation.
